प्रधानमंत्री जन धन योजना (PMJDY) / PM Jana Dhana Yojana
प्रधानमंत्री जन धन योजना (PMJDY) ही भारत सरकारची एक प्रमुख योजना आहे ज्याचा उद्देश देशातील सर्व घरांना बँकिंग सेवांमध्ये सार्वत्रिक प्रवेश प्रदान करणे आहे. ही योजना २८ ऑगस्ट २०१४ रोजी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी सुरू केली होती आणि ती परत वाढवण्यात आली आहे.
योजनेची मुख्य उद्दिष्टे काय?
- शून्य शिल्लक असलेली मूलभूत बँकिंग खाती आणि प्रत्येक कुटुंबाला १०,००० रु. पर्यंत ओव्हरड्राफ्ट सुविधा प्रदान करणे.
- जीवन विमा संरक्षण २ लाख रु. आणि प्रत्येक खातेधारकाला ३०,००० रु.च्या अपघाती विमा संरक्षणासह RuPay डेबिट कार्ड प्रदान करणे.
- विविध सरकारी योजनांचे थेट लाभ हस्तांतरण आणि लाभार्थ्यांच्या खात्यात सबसिडी प्रदान करणे.
- आर्थिक साक्षरता आणि जनतेमध्ये समावेशास प्रोत्साहन देणे.
- समाजातील गरीब आणि उपेक्षित वर्गामध्ये बचत आणि गुंतवणुकीच्या सवयींना प्रोत्साहन देणे.
प्रधानमंत्री जन धन योजनेचे फायदे / Benefits Of Jana Dhana Yojana
- सर्वांसाठी, विशेषत: ग्रामीण आणि बँक नसलेल्या लोकसंख्येसाठी बँकिंग सेवांमध्ये सुलभ आणि विनामूल्य प्रवेश.
- कोणत्याही मध्यस्थी किंवा विलंबाशिवाय, सरकारी लाभ आणि अनुदाने थेट खात्यात जमा करण्याची वर्धित सुरक्षा आणि सोय.
- महिलांचे आर्थिक सक्षमीकरण आणि स्वातंत्र्य, जे त्यांचे खाते उघडू आणि चालवू शकतात.
- लहान व्यवसाय आणि उद्योजकांसाठी ओव्हरड्राफ्ट सुविधा आणि क्रेडिट सुविधांची उपलब्धता, जे कमी व्याजदरावर बँकांकडून कर्ज घेऊ शकतात.
- योजनेद्वारे प्रदान केलेल्या विमा संरक्षणाद्वारे आर्थिक धक्के आणि आपत्कालीन परिस्थितींपासून संरक्षण.
- PMJDY खात्यांद्वारे प्रधानमंत्री जीवन ज्योती विमा योजना (PMJJBY), प्रधानमंत्री सुरक्षा विमा योजना (PMSBY) आणि अटल पेन्शन योजना (APY) यासारख्या विविध सामाजिक सुरक्षा योजनांमध्ये सहभागी होण्याची संधी.
महाराष्ट्र कन्या वन समृद्धी योजना २०२३
प्रधानमंत्री जन धन योजनेसाठी अटी आणि शर्ती / Eligibility For PM Jana Dhana Yoajana
- ही योजना १० वर्षांपेक्षा जास्त वयाच्या सर्व भारतीय नागरिकांसाठी खुली आहे, ज्यांचे कोणतेही विद्यमान बँक खाते नाही किंवा एक वर्षापेक्षा जास्त काळ निष्क्रिय खाते आहे.
- आधार कार्ड, मतदार ओळखपत्र, ड्रायव्हिंग लायसन्स, पॅन कार्ड, पासपोर्ट, नरेगा जॉब कार्ड असे ओळख आणि पत्त्याचा पुरावा म्हणून यांसारख्या अधिकृतपणे वैध कागदपत्रांपैकी एक (OVD) सोबत रीतसर भरलेला अर्ज सबमिट करून हे खाते कोणत्याही बँकेच्या शाखेत किंवा व्यावसायिक वार्ताहर (बँक मित्र) आउटलेटवर उघडले जाऊ शकते. अर्जदाराकडे कोणताही OVD नसल्यास, तो/ती तरीही स्वत:-पासपोर्ट फोटो सबमिट करून आणि अर्जावर त्याची/तिची स्वाक्षरी किंवा अंगठ्याचा ठसा देऊन शिथिल KYC नियमांनुसार खाते उघडू शकतो.
- खाते उघडल्यानंतर खातेधारकाला पासबुक आणि चेकबुक (पर्यायी) सोबत रुपे डेबिट कार्ड मिळेल. हे कार्ड देशभरातील कोणत्याही एटीएम किंवा पॉइंट ऑफ सेल (पीओएस) टर्मिनलवर वापरले जाऊ शकते. कार्डमध्ये वैयक्तिक ओळख क्रमांक (PIN) देखील असतो जो खातेधारकाने गोपनीय ठेवला पाहिजे.
- खात्याच्या सहा महिन्यांच्या समाधानकारक ऑपरेशननंतर, बँकेच्या विवेकबुद्धीनुसार खातेदार १०,००० रु. पर्यंतच्या ओव्हरड्राफ्ट सुविधेचा लाभ घेऊ शकतात. ओव्हरड्राफ्टची रक्कम बँकेच्या मूळ दरापेक्षा २% वार्षिक व्याजदरासह एका वर्षाच्या आत परत करावी लागेल.
- खातेधारक त्यांच्या पात्रता आणि गरजेनुसार बँकेकडून मायक्रोफायनान्स, किसान क्रेडिट कार्ड (KCC), मुद्रा कर्ज ह्यांसारख्या इतर क्रेडिट सुविधांचा देखील लाभ घेऊ शकतात.
- खातेदार २ लाख रु.च्या अपघाती विमा संरक्षणासाठी पात्र आहे आणि PMJDY अंतर्गत जीवन विमा संरक्षण ३०,००० रु., जर त्याने काही अटी पूर्ण केल्या असतील जसे की किमान शिल्लक १००० रु. खात्यात, ९० दिवसांत किमान एकदा RuPay कार्ड वापरून, PMJJBY आणि PMSBY अशांमध्ये नोंदणी करणे.
- खातेदार दरमहा नाममात्र प्रीमियम रक्कम भरून त्याच्या/तिच्या PMJDY खात्याद्वारे APY सारख्या इतर सामाजिक सुरक्षा योजना देखील निवडू शकतो.
प्रधानमंत्री जन धन योजनेसाठी कोणती कागदपत्रे आवश्यक आहेत? / Documentation for PM Jana Dhana Yojana
- रीतसर भरलेला अर्ज, त्यावर चिकटवलेला अलीकडील पासपोर्ट फोटो.
- अधिकृतपणे वैध कागदपत्रांपैकी एक (OVD) जसे की आधार कार्ड, मतदार ओळखपत्र, ड्रायव्हिंग लायसन्स, पॅन कार्ड, पासपोर्ट, नरेगा जॉब कार्ड ओळख आणि पत्त्याचा पुरावा म्हणून. अर्जदाराकडे कोणताही OVD नसल्यास, तो/ती तरीही पासपोर्ट फोटो सबमिट करून आणि अर्जावर त्याची/तिची सही किंवा अंगठ्याचा ठसा देऊन शिथिल KYC नियमांनुसार खाते उघडू शकतो.
- जर अर्जदाराला ओव्हरड्राफ्ट सुविधा किंवा इतर क्रेडिट सुविधांचा लाभ घ्यायचा असेल, तर त्याला अतिरिक्त कागदपत्रे सादर करावी लागतील जसे की उत्पन्नाचा पुरावा, व्यवसायाचा पुरावा, संपार्श्विक सुरक्षा हे सर्व बँकेच्या नियमांनुसार.
प्रधानमंत्री जन धन योजनेसाठी अर्ज कसा भरायचा? / PM Jana Dhana Yojana Registration
- PMJDY (https://pmjdy.gov.in/) च्या अधिकृत वेबसाइटवरून अर्ज डाउनलोड करा किंवा कोणत्याही बँकेच्या शाखेतून किंवा व्यावसायिक वार्ताहर (बँक मित्र) आउटलेटमधून मिळवा.
- संबंधित क्षेत्रात वैयक्तिक माहिती भरा जसे की नाव, जन्मतारीख, लिंग, वैवाहिक स्थिती, व्यवसाय, वार्षिक उत्पन्न, पत्ता, मोबाईल नंबर, ईमेल आयडी हे सर्व.
- खात्याचे प्रकार (बचत किंवा करंट), ऑपरेशनची पद्धत (एकल किंवा संयुक्त), नामनिर्देशन माहिती, ओव्हरड्राफ्ट सुविधेसाठी संमती, SMS अलर्ट प्राप्त करण्यासाठी समर्थन ह्यांसाठी योग्य बॉक्समध्ये खूण करा.
- अर्जासोबत ओळख आणि पत्त्याचा पुरावा म्हणून OVD पैकी एकाची प्रत जोडा. अर्जदाराकडे कोणताही OVD नसल्यास, तो/ती तरीही पासपोर्ट फोटो सबमिट करून आणि अर्जावर त्याची/तिची सही किंवा अंगठ्याचा ठसा देऊन शिथिल KYC नियमांनुसार खाते उघडू शकतो.
- अर्जाच्या शेवटी घोषणेवर सही करा आणि पडताळणीसाठी मूळ OVD सोबत बँकेच्या शाखेत किंवा व्यावसायिक वार्ताहर (बँक मित्र) आउटलेटमध्ये सबमिट करा.
- खाते उघडल्यानंतर पासबुक, रुपे डेबिट कार्ड आणि चेकबुक (पर्यायी) गोळा करा. कार्ड कोणत्याही एटीएम किंवा पीओएस टर्मिनलवर वापरून ते सक्रिय करा आणि त्यासाठी पिन सेट करा. हवे असल्यास मोबाईल बँकिंग आणि इंटरनेट बँकिंग सेवांसाठी नोंदणी करा.