पोस्ट ऑफिस सेव्हिंग स्कीम २०२३ | Post Office Saving Scheme
सुरक्षितपणे पैसे वाचवू इच्छिणाऱ्या गुंतवणूकदारांमध्ये पोस्ट ऑफिस सेव्हिंग स्कीम्स लोकप्रिय आहेत. या योजनांमध्ये आकर्षक व्याजदर, कर लाभ आणि सुलभता देण्यात आली आहे. पोस्ट ऑफिस सेव्हिंग स्कीम वेगवेगळ्या आर्थिक उद्दिष्टांसाठी योग्य आहेत जसे कि निवृत्ती, शिक्षण आणि लग्नासाठी.
पोस्ट ऑफिस सेविंग स्कीम म्हणजे दळणवळण मंत्रालयाच्या अखत्यारीतील टपाल विभागातर्फे देण्यात येणाऱ्या ठेव योजना आहेत. या योजनांना सरकार पाठीशी घालते आणि गुंतवणूकदारांना हमीभाव देते.
पोस्ट ऑफिस सेव्हिंग स्कीमचे फायदे / Benefits of Post Office Saving Scheme
- ते तुम्हाला बँक ठेवी पेक्षा जास्त व्याजदर पुरवतात. जसे कि जुलै-सप्टेंबर २०२३ तिमाहीसाठी पोस्ट ऑफिस १ वर्ष मुदत ठेवींसाठी व्याज दर ६.९% आहे तर बँक मुदत ठेवींसाठी सरासरी व्याज दर सुमारे ५.५% आहे.
- त्यांना व्याज उत्पन्नावर TDS पासून सूट आहे. शिवाय काही योजना आयकर कायद्याच्या कलाम ८०C अंतर्गत कर लाभ देखील देतात जसे कि सार्वजनिक भविष्य निर्वाह निधी, राष्ट्रीय बचत प्रमाणपत्र, ज्येष्ठ नागरिक बचत योजना आणि सुकन्या समृद्धी योजना.
- त्यांच्याकडे कमी किमान गुंतवणूक रक्कम आणि कमाल मर्यादा नाही जसे कि पोस्ट ऑफिस बचत खात्यासाठी किमान गुंतवणूक रक्कम ५०० रुपये आणि पोस्ट ऑफिस मासिक उत्पन्न योजनेसाठी १००० रु. आहे.
- देशभरात १.५ लाखांहून अधिक टपाल कार्यालय असल्यामुळे ते सहज उपलब्ध आहेत. इन्वेस्टर्स इंडिया पोस्ट पेमेंट्स बँक(आयपीपीबी) अँप किंवा वेबसाईटद्वारे आपले खाते उघडण्यासाठी आणि ऑपरेट करण्यासाठी ऑनलाईन सुविधांचाही वापर करू शकतात.
- ते सुरक्षित आहेत कारण त्यांना सरकारचा पाठिंबा आहे आणि कोणत्याही डिफॉल्ट किंवा बाजारपेठेचा धोका नाही.
राष्ट्रीय स्वच्छता केंद्र २०२३ | Rashtriya Swachhta Kendra
विविध योजनांसाठीचे व्याजदर खालीलप्रमाणे आहेत:
- पोस्ट ऑफिस बचत खाते – वैयक्तिक/संयुक्त खात्यांवर वार्षिक ४.०%
- नॅशनल सेव्हिंग रिकरिंग डिपॉझिट अकाउंट – ५ वर्षासाठी तिमाही चक्रवाढ वार्षिक ५.८%
- राष्ट्रीय बचत वेळ ठेव खाते – १ वर्षासाठी वार्षिक ५.५%, २ वर्षासाठी वार्षिक ५.५%, ३ वर्षासाठी वार्षिक ६.७%, ५ वर्षासाठी वार्षिक ६.९%
- राष्ट्रीय बचत मासिक उत्पन्न खाते – वार्षिक ६.६%, देय मासिक, ५ वर्षांसाठी
- ज्येष्ठ नागरिक बचत योजना खाते – वार्षिक ७.४%, देय तिमाही, ५ वर्षांसाठी
- सार्वजनिक भविष्य निर्वाह निधी खाते – वार्षिक ७.१%, १५ वर्षांसाठी वार्षिक चक्रवाढ
- सुकन्या समृद्धी खाते – दरवर्षी ७.६%, २१ वर्षे किंवा मुली बहुसंख्य वय प्राप्त होईपर्यंत चक्रवाढ
- राष्ट्रीय बचत प्रमाणपत्र – वार्षिक ६.८%, वार्षिक चक्रवाढ, ५ वर्षासाठी
- किसान विकास पत्र – वार्षिक ६.९%, १० वर्षे आणि ४ महिने वार्षिक चक्रवाढ
- महिला सन्मान बचत पत्र – केंद्रीय अर्थसंकल्प २०२३-२४ मध्ये अर्थमंत्र्यांनी जाहीर केलेली हि नवी योजना आहे. त्यामुळे महिला आणि मुलींसाठीच्या इतर योजनांच्या तुलनेत जास्त व्याजदर देण्याची शक्यता आहे.
पोस्ट ऑफिस सेव्हिंग स्कीमसाठी अटी आणि शर्ती / Eligibility for Post Office Saving Scheme
- पात्रता हि योजनेनुसार अवलंबून आणि भिन्न असते जसे कि ज्येष्ठ नागरिक बचत योजनांमध्ये ६० वर्षावरील ज्येष्ठ माग्रीकच गुंतवणूक करू शकतात. सुकन्या समृद्धी योजनेत केवळ १० वर्षाखालील मुलीच गुंतवणूक करु शकतात आणि फक्त रहिवासी व्यक्ती सार्वजनिक भविष्य निर्वाह निधी मध्ये गुंतवणूक करू शकतो.
- कालावधी किंवा परिपक्वता कालावधी देखील योजनेनुसार बदलतात जसे कि पोस्ट ऑफिस टाइम डिपॉझिटची मुदत १ वर्षे, २ वर्षे, ३ वर्षे आणि ५ वर्षे असते. पोस्ट ऑफिस मासिक उत्पन्न योजनेचा कार्यकाळ ५ वर्षाचा आहे. सार्वजनिक भविष्य निर्वाह निधीचा कार्यकाळ १५ वर्षाचा आहे आणि राष्ट्रीय बचत प्रमाणपत्राचा कार्यकाळ ५ वर्षाचा असतो.
- बाजारातील परिस्थितीच्या आधारे सरकारकडून प्रत्येक तिमाहीत व्याजदरात सुधारणा केली जाते. काही योजनांसाठी जुलै-सप्टेंबर २०२३ तिमाहीला व्याजदरात ३० बेसिस पॉईंटपर्यंत वाढ करण्यात आली आहे.
- अकाली पैसे काढणे किंवा बंद नियम देखील योजनेनुसार बदलतात. जसे कि पोस्ट ऑफिसमधील बचत खाते कोणत्याही दंडविना कधीही बंद करता येते. पोस्ट ऑफिस वेळ ठेवी एक दंडासह ६ महिने नंतर काढले जाऊ शकते. एक पोस्ट ऑफिस मासिक उत्पन्न योजना दंडासह १ वर्षानंतर बंद केले जाऊ शकते. सार्वजनिक भविष्य निर्वाह निधी ५ वर्षानंतर अंशतः काढला जाऊ शकतो आणि राष्ट्रीय बचत प्रमाणपत्र परिपकवता आधी काढले जाऊ शकत नाही.
- खाते उघडताना सर्व योजनांसाठी नॉमिनेशन सुविधा बंधनकारक आहे. विहित अर्ज सादर करून नंतर उमेदवारी अर्ज बदलू किंवा रद्द करता येईल.
पोस्ट ऑफिस सेव्हिंग स्कीमसाठी कोणती कागदपत्रे आवश्यक आहेत? / Documentation for Post Office Saving Scheme
- एक सही किंवा अंगठ्याचा ठस्यासह योग्यरीत्या भरलेला अर्ज
- पासपोर्ट फोटो
- आधार कार्ड किंवा कोणतेही दुसरे वैध ओळख पुरावा
- पत्त्याचा पुरावा जसे कि विजेचं बिल
- प्रारंभिक रक्कम जमा करण्यासाठी एक चेक किंवा रोख
पोस्ट ऑफिस सेव्हिंग स्कीमसाठी अर्ज कसा भरावा? / Post Office Saving Scheme Registration
- जवळच्या पोस्ट ऑफिसला भेट द्या किंवा इंडिया पोस्टच्या वेबसाइटवरून अर्ज डाउनलोड करा.
- नाव, जन्मतारीख, लिंग, पत्ता, फोन नंबर, इमेल आयडी अशी सर्व वैयक्तिक माहिती भरा.
- अकाउंटचा प्रकार, डिपॉझिटची रक्कम, कार्यकाळ, व्याजदर, पेमेंटची पद्धत अशी योजना माहिती भरा.
- प्रत्येक नॉमिनीचे नाव, नाते, पत्ता, शेअर अशी नॉमिनेशन माहिती भरा.
- आवश्यक कागदपत्रे संलग्न करा आणि चेक किंवा रोख रकमेसह अर्ज पोस्ट ऑफिसच्या कर्मचाऱ्यांना सादर करा.
- तपासणी आणि पावतीनंतर पासबुक किंवा प्रमाणपत्र गोळा करा.