१३०० कोटी रु.च्या अंदाजित बजेटसह तीन वर्षांमध्ये (२०१७-२०) १० लाख लोकांना प्रशिक्षित करण्याचे लक्ष्य आहे. 

समर्थ योजना / Samartha Yojana 2023

भारताच्या वस्त्रोद्योग मंत्रालयाची समर्थ योजना २०२३ ही एक प्रमुख कौशल्य विकास योजना आहे ज्याचा उद्देश टेक्सटाइल क्षेत्रातील तरुणांना मागणी-आधारित, प्लेसमेंट-ओरिएंटेड आणि NSQF-अनुरूप प्रशिक्षण प्रदान करणे आहे. ही योजना २०१७ मध्ये लाँच करण्यात आली होती आणि ती मार्च २०२४ पर्यंत लागू करण्यात आली आहे. या योजनेत कापडाची संपूर्ण मूल्य शृंखला समाविष्ट आहे, स्पिनिंग आणि विव्हिंग वगळता, ज्याचे PMKVY M/o Skill Endévrent Dеvеrship आणि PMKVY अंतर्गत एकत्रीकरण झाले आहे. ही योजना विविध अंमलबजावणी भागीदार, जसे की वस्त्रोद्योग संघटना, राज्य सरकारी संस्था आणि वस्त्रोद्योग मंत्रालयाच्या क्षेत्रीय संघटनांद्वारे लागू केली जाते.

समर्थ योजनेचे फायदे / Benefits of Samartha Yojana

• हे उद्योग मानके आणि बाजाराच्या मागणीनुसार तरुणांना उच्च दर्जाचे प्रशिक्षण प्रदान करते.

• हे संघटित वस्त्रोद्योग आणि संबंधित क्षेत्रातील तरुणांसाठी रोजगाराच्या संधी निर्माण करते.

• हे हातमाग, हस्तकला, रेशीम आणि ज्यूट या पारंपारिक क्षेत्रांमध्ये कौशल्य आणि कौशल्य सुधारणांना प्रोत्साहन देते.

• हे देशांतर्गत आणि आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेत वस्त्रोद्योग क्षेत्राची उत्पादकता आणि स्पर्धात्मकता वाढवते.

• हे समाजातील महिलांना आणि उपेक्षित घटकांना उपजीविकेच्या संधी प्रदान करून सक्षम करते.

समर्थ योजनेच्या अटी आणि नियम / Eligibility for Samartha Yojana

• या योजनेत १३०० कोटी रु.च्या अंदाजित बजेटसह तीन वर्षांमध्ये (२०१७-२०) १० लाख लोकांना प्रशिक्षित करण्याचे लक्ष्य आहे. 

• प्रशिक्षण अभ्यासक्रम नॅशनल स्किल क्वालिफिकेशन फ्रेमवर्क (NSQF) शी संरेखित केले गेले आहेत आणि तांत्रिक आणि बाजारातील मागणी लक्षात घेऊन तर्कसंगत केले गेले आहेत.

• आवश्यक पायाभूत सुविधांची पुरेशीता सुनिश्चित करण्यासाठी समर्पित सरकारी संस्थांद्वारे प्रशिक्षण केंद्रांची प्रत्यक्ष पडताळणी केली जाते.

• आधार सक्षम बायोमेट्रिक अटेंडन्स सिस्टीम (AEBAS), CCTV रेकॉर्डिंग, समर्पित कॉल सेंटर, मोबाईल ॲप आणि वेब-आधारित MIS द्वारे प्रशिक्षण कार्यक्रम आणि अभ्यासक्रमाच्या अभ्यासक्रमाचे परीक्षण केले जाते.

• संघटित वस्त्रोद्योग क्षेत्रांतर्गत अभ्यासक्रमांमध्ये ७०% प्रवेश-स्तरात आणि ९०% अपस्किलिंग कार्यक्रमांसाठी अनिवार्य प्लेसमेंटसह रोजगार जोडणी अनिवार्य आहे.

समर्थ योजनेसाठी आवश्यक कागदपत्रे 

• आधार कार्ड किंवा इतर कोणताही वैध ओळख पुरावा

• शैक्षणिक पात्रता प्रमाणपत्रे किंवा गुणपत्रिका

• बँक खात्याची माहिती 

• पासपोर्ट आकाराची फोटो 

• जात प्रमाणपत्र किंवा उत्पन्नाचे प्रमाणपत्र, लागू असल्यास

समर्थ योजनेसाठी अर्ज कसा करावा? / Samarth Yojana Registration

1. स्वारस्य असलेले उमेदवार समर्थ योजनेच्या अधिकृत वेबसाइटला भेट देऊ शकतात आणि मूलभूत माहिती भरून ऑनलाइन नोंदणी करू शकतात.

2. अधिक माहिती आणि मार्गदर्शनासाठी उमेदवार जवळच्या प्रशिक्षण केंद्राला भेट देऊ शकतात किंवा त्यांच्या अंमलबजावणी भागीदाराशी संपर्क साधू शकतात.

3. उमेदवार त्यांच्या पात्रतेनुसार आणि आवडीनुसार पसंतीचा अभ्यासक्रम आणि स्थान निवडू शकतात.

4. अंमलबजावणी करणाऱ्या भागीदाराने दिलेल्या वेळापत्रकानुसार आणि कालावधीनुसार उमेदवार प्रशिक्षण कार्यक्रम घेऊ शकतात.

5. प्रशिक्षण कार्यक्रम पूर्ण केल्यानंतर उमेदवार मूल्यांकन आणि प्रमाणपत्रासाठी उपस्थित राहू शकतात.

6. उमेदवारांना त्यांच्या कौशल्य पातळी आणि प्राधान्यानुसार वस्त्रोद्योग किंवा संबंधित क्षेत्रांमध्ये स्थान मिळू शकते.