हर घर नल योजना / Har Ghar Nal Yojana
पाणी ही जीवनाची मूलभूत गरज आहे, परंतु भारतातील लाखो लोकांना अजूनही स्वच्छ आणि सुरक्षित पिण्याच्या पाण्याचा अभाव आहे. या समस्येचे निराकरण करण्यासाठी, केंद्र सरकारने हर घर नल योजना २०२३ लाँच केली आहे, ही योजना जल जीवन मिशन अंतर्गत २०२४ पर्यंत ग्रामीण भागातील सर्व घरांना पाईपद्वारे पाणी पुरवठा करण्याचे उद्दिष्ट आहे. ही योजना केवळ आरोग्य आणि स्वच्छता सुधारणार नाही तर लोक पण जलस्रोतांचे जतन करतात आणि महिला आणि मुलांवर पाणी आणण्याचा भार कमी करतात.
हर घर नल योजनेचे फायदे / Benefits of Har Ghar Nal Yojana
- हे फंक्शनल घरगुती नळ कनेक्शन (FHTCs) द्वारे प्रत्येक ग्रामीण कुटुंबाला प्रति व्यक्ती ५५ लिटर प्रतिदिन पुरेसा पाणीपुरवठा सुनिश्चित करेल.
- हे पाणी पुरवठा यंत्रणेचे नियोजन, अंमलबजावणी, व्यवस्थापन, संचालन आणि देखभाल यामध्ये समुदायाच्या सहभागाला आणि स्थानिक प्रशासनाला प्रोत्साहन देईल.
- हे घरगुती, पशुधन, शेती आणि इतर उत्पादक वापरांसाठी पाणी पुरवून ग्रामीण भागातील जीवनमान आणि सामाजिक-आर्थिक विकासाची गुणवत्ता वाढवेल.
- यामुळे ग्रामीण स्त्रिया आणि मुलींमधील पाण्यामुळे होणारे रोग, बालमृत्यू, कुपोषण, कष्ट आणि वेळेची गरिबी कमी होईल.
पीएम कुसुम योजना २०२३ अर्ज
हर घर नल योजनेसाठी अटी व शर्ती / Eligibility of Har Ghar Nal Yojana
- योजना ही मागणी-चालित आणि समुदाय-केंद्रित कार्यक्रम आहे ज्यासाठी गावकऱ्यांचा सक्रिय सहभाग आणि योगदान आवश्यक आहे.
- ही योजना केंद्र आणि राज्य सरकारमधील ५०:५० फंड शेअरिंग पॅटर्नवर आधारित आहे. राज्य सरकारांना त्यांची कामगिरी आणि टप्पे गाठण्याच्या आधारावर केंद्राचा वाटा दिला जातो.
- ही योजना राज्य सरकारांद्वारे ग्रामपंचायत स्तरावर गावातील पाणी आणि स्वच्छता समिती (VWSCs) किंवा पाणी समित्यांच्या माध्यमातून लागू केली जाते. गावातील कृती आराखडा तयार करणे, समुदायाचे योगदान एकत्रित करणे, कामे करणे, पाणीपुरवठा यंत्रणा चालवणे आणि त्यांची देखभाल करणे आणि पाण्याच्या गुणवत्तेचे निरीक्षण सुनिश्चित करणे यासाठी VWSC जबाबदार आहेत.
- जलस्रोत आणि पायाभूत सुविधांचा वापर प्रमाणात करण्यासाठी जेथे शक्य असेल तेथे ही योजना बहु-ग्रामीण दृष्टिकोनाचा अवलंब करते. ही योजना इतर योजना जसे की स्वच्छ भारत मिशन, मनरेगा, पीएमएवाय-जी, ह्यांसह जलसंधारण संरचना तयार करण्यासाठी आणि स्वच्छता सुविधा सुधारण्यासाठी एकत्र येण्यास प्रोत्साहित करते.
हर घर नल योजनेसाठी आवश्यक कागदपत्रे / Documentation of Har Ghar Nal Yojana
- आधार कार्ड किंवा घराच्या प्रमुखाचा इतर कोणताही ओळखीचा पुरावा.
- शिधापत्रिका किंवा घरातील राहण्याचा कोणताही अन्य पुरावा.
- कुटुंब प्रमुख किंवा कुटुंबातील इतर सदस्यांची बँक खात्याची माहिती.
- FHTC चा लाभ घेण्यासाठी आणि नियमांनुसार वापरकर्ता शुल्क भरण्यासाठी कुटुंबाकडून संमती पत्र.
हर घर नल योजनेचा अर्ज कसा भरायचा? / How to Fill Har Ghar Nal Yojana Form
- https://jaljeevanmission.gov.in/ येथे जल जीवन मिशनच्या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्या.
- मुख्यपृष्ठावरील “ऑनलाइन अर्ज करा” टॅबवर क्लिक करा.
- नाव, मोबाईल नंबर, ईमेल आयडी, राज्य, जिल्हा, ब्लॉक, ग्रामपंचायत आणि गाव यासारखी मूलभूत माहिती भरा.
- आधार क्रमांक किंवा घराच्या प्रमुखाचा इतर कोणताही ओळख पुरावा क्रमांक प्रविष्ट करा.
- आवश्यक कागदपत्रांच्या स्कॅन केलेल्या प्रती अपलोड करा जसे की रेशन कार्ड, बँक खाते माहिती आणि संमती पत्र.
- अर्ज सबमिट करा आणि त्याची प्रिंटआउट घ्या. (Har Ghar Nal Yojana Registration)